Parafia Polskokatolicka pw. Najświętszej Marii Panny Zielnej


Były adres: Ul. 17 Stycznia 23, 64-100 Leszno
Strona internetowa: archiwum

Zlikwidowana w 2017 roku parafia Kościoła Polskokatolickiego w Polsce położona na terenie diecezji wrocławskiej, w dekanacie pomorsko-wielkopolskim. Parafia Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego pod wezwaniem Świętej Trójcy w Lesznie została utworzona w dniu 25 sierpnia 1929 roku. Pierwszą Mszę św. przy ołtarzu polowym odprawił w dniu 8 września 1929 roku ks. Stanisław Zawadzki, wikariusz generalny Diecezji Zachodniej PNKK w Polsce. W tej pierwszej Mszy św. uczestniczyło ok. 400 osób.

Parafia Polskokatolicka pw. Najświętszej Marii Panny Zielnej

NastÄ™pnÄ… MszÄ™ Å›w., w dniu 15 wrzeÅ›nia 1929 roku, w parku BolesÅ‚awa Chrobrego, odprawiÅ‚ ks. Franciszek Kaczmarczyk (na zdjÄ™ciu), majÄ…c na to pozwolenie Miejskiego UrzÄ™du BezpieczeÅ„stwa i PorzÄ…dku Publicznego. Kolejne nabożeÅ„stwa odprawiane byÅ‚y – z powodu braku obiektu sakralnego – w wynajmowanych lokalach, które zamieniano na kaplice. Komenda Powiatowa Policji PaÅ„stwowej w Lesznie, informowaÅ‚a StarostÄ™ Powiatowego, że: „Zadeklarowani zwolennicy PNKK skÅ‚adajÄ… siÄ™ ze sfery robotniczej i przeważnie z takich czÅ‚onków, którzy mieli różne zatargi z duchowieÅ„stwem miejscowego koÅ›cioÅ‚a rzymskokatolickiego; zatargi miaÅ‚y miejsce na tle pÅ‚acenia podatku koÅ›cielnego itp. Poza tym żalÄ… siÄ™ niektóre jednostki, że duchowieÅ„stwo koÅ›cioÅ‚a rzymskokatolickiego nie traktuje wszystkich wiernych równomiernie, a to, że biedny jest zawsze na ostatnim miejscu, bo nie ma pieniÄ™dzy, a przeciwnie jest dla tych, co sÄ… zamożni. Nadto traktowano bardzo obojÄ™tnie tych, co należą do PPS i podobnych organizacji politycznych. Wspomniane niedomagania sÄ… powodem przystÄ…pienia do PNKK”.

Rozwiń dłuższy opis tego miejsca

Większość społeczeństwa Leszna z życzliwością odnosiła się do członków parafii Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego.

W dniu 23 maja 1932 roku Komitet Parafialny wystÄ…piÅ‚ do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z petycjÄ… o przyspieszenie legalizacji PNKK. PisaÅ‚ w niej, że: (…) „Parafia liczy 96 rodzin sÄ…downie wypisanych z koÅ›cioÅ‚a rzymsko-katolickiego, to jest 425 dusz zadeklarowaÅ‚o swe przystÄ…pienie do naszej spoÅ‚ecznoÅ›ci chrzeÅ›cijaÅ„skiej. Parafianie sÄ… narodowoÅ›ci polskiej i niemieckiej, tych ostatnich jest 6 rodzin mieszanych to jest 14 dusz. Ilość sympatyków biorÄ…cych udziaÅ‚ w naszych nabożeÅ„stwach wynosi 600 dusz, a którzy dotychczas jeszcze nie zadeklarowali sÄ…downie swego przystÄ…pienia z różnorakich wzglÄ™dów.

Ogólna liczba członków Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego w Lesznie, zarejestrowana w naszych księgach parafialnych wynosi 1.025 dusz. Kaplica własna na gruncie dzierżawionym przy ul. Młyńskiej Nr 19. Przy parafii istnieją następujące towarzystwa:

1) Tow. Młodzieży Polskiej im. 1-go Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego,
2) Tow. Niewiast Polskich Adoracji Najświętszego Sakramentu,
3) Tow. Obrońców Kościoła Narodowego (założone z samych dzieci),
4) KoÅ‚o Chóru „Jutrzenka”,
5) Polska-Narodowa Spójnia (instytucja o charakterze społecznym, oświatowym, kulturalnym i zapomogowym).

Parafia przechodziÅ‚a sceny dantejskie. (…) KorzystaliÅ›my tylko z indywidualnej ” obrony”, a KoÅ›cioÅ‚a Narodowego, organizacji naszej, nie chciano dotÄ…d uznać jako jednostkÄ™ prawnÄ…. Wiele z tego powodu wycierpieliÅ›my. (…)”.

Z braku cmentarza komunalnego, zmarÅ‚ych wyznawców chowano na cmentarzu wyznania ewangelicko – reformowanego. DziÄ™ki życzliwoÅ›ci ks. Wilhelma Bickerich (1867-1934), proboszcza leszczyÅ„skiej parafii ewangelicko-reformowanej Å›w. Jana, który wpÅ‚ynÄ…Å‚ na swoich parafian, aby bezpÅ‚atnie wydzieliÅ‚a na swoim cmentarzu kwaterÄ™ – z osobnym wejÅ›ciem – do dyspozycji PNKK.

We wrześniu 1932 roku, ks. Franciszek Kaczmarczyk został przeniesiony do Grudziądza, a jego następcą został ks. Stanisław Nassalski.

Po piÄ™ciu latach pracy ks. Nassalski zostaje przeniesiony na innÄ… placówkÄ™ – od tej pory parafia leszczyÅ„ska pozostaje bez staÅ‚ego duszpasterza. Natomiast w czasie okupacji niemieckiej parafia przestaje funkcjonować.

Po zakończeniu wojny Kościół zaczął odbudowywać swoje struktury kościelne. W 1946 roku parafia narodowa w Lesznie otrzymuje zabytkowy obiekt sakralny po wyznaniu ewangelicko-luterańskim. Ponieważ parafia nie dysponowała środkami finansowymi na remont kapitalny, ograniczono się jedynie do wykonania najważniejszych prac w części obiektu sakralnego. Poświęcenia świątyni dokonał w dniu 26 maja 1949 roku ks. bp Józef Padewski, nadając jej wezwanie Wniebowzięcia NMP.
Funkcjonowanie parafii utrudniaÅ‚a sytuacja materialna księży – byli oni na utrzymaniu parafian, którzy sami borykali siÄ™ w tamtych czasach, a i obecnie również, z problemami bytowymi.

Do 1976 roku życie kultowe parafii koncentrowaÅ‚o siÄ™ w części niszczejÄ…cego obiektu. Duży zabytkowy koÅ›ciół wymagaÅ‚ poważnych nakÅ‚adów finansowych, na które nie byÅ‚o stać KoÅ›cioÅ‚a. W 1976 roku wÅ‚adze paÅ„stwowe znalazÅ‚y proste rozwiÄ…zanie, dokonaÅ‚y podziaÅ‚u obiektu, przydzielajÄ…c koÅ›ciół parafii rzymskokatolickiej, a przylegajÄ…cÄ… do koÅ›cioÅ‚a kaplicÄ™ parafii polskokatolickiej. Po odnowieniu kaplicy dokonano jej poÅ›wiÄ™cenia, nadajÄ…c wezwanie Matki Boskiej Zielnej – od tej pory w niej koncentrowaÅ‚o siÄ™ życie kultowe parafii.
Decyzją wojewody leszczyńskiego z dnia 2 kwietnia 1991 roku cały obiekt został przekazany parafii rzymskokatolickiej, a Kościołowi Polskokatolickiemu budynek przy ul. 17 Stycznia 23 z przeznaczeniem na kaplicę i plebanię.

ŹródÅ‚o: nieistniejÄ…ca już strona parafii – www.polskokatolicki.bt.pl