Uroczyste otwarcie linii z udziałem władz miejskich i mieszkańców nastąpiło 29 października 1856 r. Następna, 30 października 1857 roku, została otwarta 45 km linia do Głogowa. Po zakończeniu I wojny światowej trasa kolejowa pomiędzy Wschową (niem. Fraustadt) a Lasocicami stała się przejściem granicznym pomiędzy Polską a Niemcami, a stacje punktami odprawy granicznej. Od kwietnia do czerwca 1919 r. linią z Głogów do Leszna przejechało kilka transportów żołnierzy z oddziałów gen. Hallera udających się z Francji (między innymi przez Żagań) na terytorium Polski.

Połączenie Leszna z Ostrowem Wlkp. i Jarocinem nastąpiło 1 października 1888 r. Kolejną linią była trasa do Włoszakowic uruchomiona 1 października 1895 i następnie przedłożona w 1896 do Wolsztyna i Zbąszynka. Ostatecznie zakończono jej budowę w 1904 r.

15 września 1916 r. uruchomiono niemal 60 kilometrową linię z Leszna przez Górę do Krzelowa. Wiodła ona w kierunku południowym równolegle do torów linii nr 271 (Wrocław Główny – Poznań Główny) przez nieistniejące już dziś leszczyńskie dworce Leszno Dworzec Mały i Leszno Zaborowo. Po wysadzeniu mostu na Kopanicy w czasie powstania wielkopolskiego, a w związku z tym niemożności ruchu kolejowego linia stała się nieprzejezdna. Poza tym po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. pomiędzy Laskową a Chróściną (niem. Kraschen) przebiegać zaczęła granica państwowa pomiędzy Polską a Niemcami. Od 17 stycznia 1920 r. linia na trasie Leszno – Laskowa nie była używana, a w 1922 r. rozebrana.

Dr Bronisław Świderski w roku 1928 tak opisuje wrażenia z dworca leszczyńskiego: Pociąg idący z Ostrowa, wynurzywszy się z lasu kąkolewskiego, zatacza przed wjazdem na teren dworca leszczyńskiego półkole na nasypie żwirowym poprzez dwa mosty żelazne, z których jeden do nad torem kolei poznańskiej przeszedł do historji, o czem wspomniano na innem miejscu.
Przez okna wagonu już zdala majaczy rozległe miasto ze swemi strzelistemi wieżami i kominami fabryk. Całość terenu kolejowego bardzo dodatnie czyni wrażenie ze względu na gęstą sieć dróg żelaznych, przeróżne warsztaty reperacyjne, dużą hale maszynową i okazały dom dla urzędników oraz piękny gmach dworcowy, który Niemcy w roku 1906 rozbudowali.

Leszno ma znakomite połączenie kolejowe na wszystkie strony i jako takie jest jednym z ważniejszych węzłów kolejowych w Wielkopolsce. Mamy bezpośrednie połączenia kolejowe: Poznań-Leszno-Wrocław, Leszno-Głogowa, Leszno-Zbąszyń-Berlin, Leszno-Ostrów-Warszawa, Leszno-Jarocin, oraz martwy tor kolejowy Leszno-Góra-Lignica. Polskie pociągi, idące z Leszna w kierunku granicy niemieckiej, dochodzą do Wschowy, niemieckie zaś poza tranzytowemi do Rawicza.

W dwudziestoleciu międzywojennym stacja kolejowa w Lesznie pełniła funkcję stacji z kontrolą graniczną. Na linii kolejowej nr 14 w relacji Leszno – Głogów kursowały 2 pary pociągów międzynarodowych osobowych (bez zatrzymania w Lasocicach, z kontrolą graniczną na stacji w Lesznie), zaś do przygranicznych Lasocic dojeżdżały 3 pary pociągów z Leszna. Ciekawostką jest to, że obecna granica województw: wielkopolskiego i lubuskiego przebiega dokładnie w miejscu dawnej granicy państwa.

Podobnie rzecz się miała na linii kolejowej nr 271. Tutaj granica była na linii dzisiejszej granicy województw: wielkopolskiego i dolnośląskiego. Granicę przekraczały 2 pociągi osobowe oraz pociąg pospieszny 801/802 relacji Wrocław – Gdańsk – Wrocław. Do Rawicza docierały również 2 pociągi osobowe z Poznania. Podobnie jak przy linii kolejowej nr 14, stacja Leszno była stacją kontroli granicznej.

Zmianą na leszczyńskim dworcu była elektryfikacja linii Poznań – Wrocław. Przebiegała ona w trzech etapach:

31 maja 1969 r. – Poznań Główny – Puszczykówko
20 grudnia 1969 r. – Puszczykówko – Leszno
22 kwietnia 1970 r. – Leszno – Wrocław Główny.
Przed wybudowaniem i oddaniem do użytku stacji Poznań Franowo Leszno pełniło funkcję stacji rozrządowej dla Poznania. Dlatego też nad torowiskiem linii kolejowej nr 271 (w km 95.183, kąt skrzyżowania 119064’84”)i 14 (w km 236.510, kąt skrzyżowania 78071’67”) w 1977 roku wybudowano wiadukt, który miał za zadanie zwiększenie przepustowości ruchu samochodowego. Z tego samego powodu w 1969 roku wybudowano przejście podziemne łączące ulicę Słowiańską z ulicami: Polną i Święciechowską, obecnie odnowione w ramach projektu marki Dulux: Let’s Colour.

Budynek:
Pierwszy budynek dworca pochodził z 1857 r. i ze względu na układ torów zbudowany został jako dworzec przelotowy. Mimo że dużo mniejszy, zbudowany w stylu neogotyku angielskiego, charakterem przypominał dworzec kolejowy we Wrocławiu. Przypuszcza się, że właśnie wrocławski dworzec mógł inspirować twórcę dworca w Lesznie. Wilhelm Grapow opublikował projekt wrocławski w Atlas zur Zeitschrift für Bauwesen t. 10, co zapewne przyczyniło się do naśladownictwa tego obiektu

Pierwsza jego rozbudowa miała miejsce w 1899 r. jednak nie zmieniła ona ogólnej bryły leszczyńskiego dworca. W 1909 r. został przez Niemców powiększony w związku z rozszerzaniem się oferty dla podróżnych. W latach 1941 – 1944 niemieccy okupanci rozbudowali go na potrzeby wojenne, zatrudniając polskich robotników skierowanych przez urzędy pracy. Mimo to, sam dworzec był bardzo urozmaicony i malowniczy z rozczłonkowanymi wieżyczkami z krenelażem. Taki stan zachował się do lat 70. XX wieku.

Użytkowany był do 1969 r. Jedyna pozostałością po starym budynku jest herb Leszna, który został umieszczony na budynku sprzed modernizacji z okazji jubileuszu 150-lecia kolei na ziemi leszczyńskiej.

Decyzją Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Poznaniu z 1968 r. stary, neogotycki budynek dworca został zburzony i na jego miejsce w latach 1969 – 1971 postawiono nowy budynek w stylu modernizmu. W wyniku przebudowy całkowicie zmieniła się bryła dworca. Nic nie pozostało z neogotyckiego budynku. Zastąpiony on został przez obiekt o wysokiej kubaturze, bryłowy, będący połączeniem betonu i przeszklonych ścian. Pod budynkiem przeprowadzono tunel łączący obie strony peronowe dworca (dla linii Wrocław Główny – Poznań Główny perony 1 i 2, dla linii Forst – Głogów – Łódź Kaliska, Leszno – Jarocin, Leszno – Zbąszynek perony 3, 4, 5). Na pierwszym piętrze nowego gmachu urządzone zostały nowe poczekalnie, a na parterze rozbudowano część gastronomiczną oraz kasy biletowe i informację dla podróżnych. W tym okresie założono także nową instalację nagłaśniająca (megafony) oraz zmodernizowano oświetlenie peronów i placu przed dworcem.

Perony zostały wydłużone i utwardzone. Zmodernizowany dworzec został otwarty 30 października 1971 roku o godz. 12.00. W ramach uroczystości otwarcia na budynku leszczyńskiego dworca, po prawej stronie od głównego wejścia zamontowana została tablica poświęcona kolejarzom węzła leszczyńskiego zamordowanym, poległym i zaginionym w okresie II wojny światowej. Ufundowana została przez Kolejowe Koło ZBoWiD w Lesznie. Napis na tablicy brzmi: Kolejarzom węzła leszczyńskiego, zamordowanym, poległym i zaginionym w walce z faszyzmem 1939-1945. Kolejowe Koło – ZBoWiD – Leszno.

Osobny artykuł: Potyczka żołnierzy polskich i radzieckich w Lesznie w 1947.
17 września 2014 roku po prawej stronie od głównego wejścia zamontowana została tablica upamiętniająca pięciu Polaków skazanych przez stalinowski sąd za udział w potyczce z żołnierzami Armii Czerwonej w 1947 roku. Stanęli oni w obronie uprowadzonej przez Sowietów kobiety.
Od marca 2010 roku trwała przebudowa i remont dworca w Lesznie. Bryła budynku pozostała w zasadzie bez zmian. Zmienił się natomiast układ i lokalizacja kas biletowych (włącznie z utworzeniem kasy przystosowanej dla osób na wózkach inwalidzkich), punktów handlowych oraz poczekalni. Na piętrze powstał punkt widokowy, zamontowana została winda oraz drzwi automatyczne w wejściu głównym oraz wejściach na perony. W hallu zmodernizowanego budynku zainstalowano biletomat dla pociągów spółek: PKP IC i Przewozy Regionalne oraz utworzono strefę klienta Kolei Wielkopolskich. Budynek dworca po modernizacji i dostosowaniu do potrzeb osób niepełnosprawnych otwarty został 30 stycznia 2012 roku. Powierzchnia użytkowa wynosi aktualnie 2482,9 m2. Według PKP Dworzec Polski koszt modernizacji wyniósł 13 691 000 zł

Rewitalizację przeszedł także plac dworcowy. Położono nową kostkę, zamontowano stylowe oświetlenie uliczne, wybudowano ścieżkę rowerową oraz zatoki dla postoju TAXI i autobusów komunikacji miejskiej. Plac dworcowy oddano do użytku w lipcu 2011 roku.

Perony:
Stacja Leszno ma 5 peronów połączonych przejściami podziemnymi. Perony 1 (tor 2) i 3 (tor 4) są częściowo zadaszone i z nich są boczne wejścia do budynku dworcowego. One też posiadają tylko jedną krawędź peronową. Pozostałe: 2 (tor 1 i 3), 4 (tor 6 i 8) i 5 (tor 10 i 12) są zadaszone całkowicie. Ciekawostką jest, iż wiaty stanowią oryginalną niemiecką konstrukcję z czasów pierwszego dworca w 1856 r. Perony 1 i 2 położone są pomiędzy budynkiem dworca (ściana wschodnia) a ul. Towarową i przylegającym do niej Dworcem PKS, natomiast perony 3, 4 i 5 pomiędzy budynkiem dworca (ściana zachodnia) a ul. Jana Kilińskiego.

Peron 1 (boczny) obsługuje ruch pociągów wszystkich typów z kierunku Poznań Główny
Peron 2 (wyspowy) obsługuje ruch pociągów wszystkich typów z kierunku Wrocław Główny
Peron 3 (boczny) obsługiwał ruch pociągów osobowych relacji Leszno – Ostrów Wlkp (aktualnie nie używany)
Peron 4 (wyspowy) obsługiwał ruch pociągów osobowych relacji Leszno – Wolsztyn – Zbąszynek, Leszno – Ostrów Wlkp. oraz pociągów retro (aktualnie służy jako tory odstawcze dla EZT EN 57)
Peron 5 (wyspowy) obsługuje ruch pociągów osobowych relacji Leszno – Ostrów Wlkp. – Leszno oraz Leszno – Zbąszynek – Leszno.

Infrastruktura:
Wjeżdżając od strony Wrocławia, po prawej stronie widzimy nastawnię LS2, obsługującą zwrotnicę na tor 3. Znajduje się ona obok strzeżonego przejazdu przez ulicę Słowiańską. Przejazd ten jest zamknięty dla samochodów od 1977 roku, czyli od momentu otwarcia wiaduktu. Obok przejazdu jest przejście podziemne otwarte w 1969 roku. Po prawej stronie (jeszcze przed przejazdem i przejściem) znajduje się budynek zlikwidowanej stacji kolejowej Leszno Dworzec Mały oraz ciągnące się równolegle do linii Wrocław – Poznań starotorze linii Leszno Dworzec Mały – Góra – Krzelów.

Za małym dworcem tory rozgałęziają się pod peron 2. Od wschodniej strony budynku dworca znajduje się Ekspedycja kolejowa z rampą, tory postojowe, na których czasami stoją maszyny torowe oraz bocznica do zlikwidowanego przedsiębiorstwa Młyny. Po zachodniej stronie peronu 2 znajduje się kompleks budynków kolejowych, które w przeszłości pełniły funkcje Zakładu Medycyny Kolejowej. W stronę Poznania, zaraz za ekspedycją, rozgałęziają się tory do lokomotywowni, dawniej również tory zdawczo-odbiorcze do Metalplastu i Fabryki Pomp oraz na linię znaczenia wojskowego nr 817 do Grzybowa.
Dalej ciągnie się Sekcji Utrzymania i Napraw Taboru Przewozów Regionalnych z zapleczem techniczno-remontowym i otwarta 9 marca 2016 całopociągowa myjnia.

Nieopodal lokomotywowni znajduje się kolejowa wieża ciśnień, aktualnie nie używana. Po przeciwnej stronie mijamy, odnowioną nastawnię wykonawczą oraz pozostałe budynki gospodarcze. Po wschodniej stronie linii poznańskiej widać odstawione lokomotywy przy dawnym punkcie nawęglania lokomotyw parowych, żurawiu wodnym, nieczynnej myjni lokomotyw oraz piaskarce. Przy samym końcu stacji znajduje się górka rozrządowa.

Po przeciwnej stronie dworca, przy linii kolejowej nr 14, znajduje się wagonownia. Budynek został w 2012 r. zmodernizowany i pomalowany w kolorach nawiązujących do głównego budynku dworcowego. W wagonowni Leszno przechowuje się i naprawa wagony kolejowych oraz przeprowadza przeglądy rewizyjne. Wagony spółki Przewozy Regionalne będące na stanie wagonowni Leszno oznaczone są herbem miasta i opisem: Stacja Leszno.

źródło: pl.wikipedia.org/wiki/Leszno_(stacja_kolejowa)